همکاری‌های جاسوسی رژیم صهیونیستی با رژیم‌های عربی؛ ابعاد و پیام‌ها

این روز‌ها انتشار گزارش‌هایی مبنی بر بهره گیری از بدافزار جاسوسی رژیم صهیونیستی برای هک تلفن رهبران سیاسی، خبرنگاران و شهروندان عادی، بازتاب گسترده‌ای را به همراه داشته است. براساس تحقیقات هفده سازمان رسانه‌ای، از بدافزار جاسوسی یک شرکت اسرائیلی برای هک ۳۷ تلفن همراه متعلق به روزنامه‌نگاران، مقام‌های دولتی و فعالان حقوق بشری در سراسر جهان استفاده شده است و اطلاعات نزدیکان خاشقجی هم در این لیست دیده می‌شود. در این میان، بیش از هر بدافزار دیگری نام بدافزار جاسوسی «پگاسوس» که از «ان. اس. او گروپ» مستقر در اسرائیل مجوز گرفته سخن به میان می‌آید.

با این وجود، بیش از حوزه‌های مختلف در عرصه جهانی، همکاری جاسوسی میان رژیم صهیونیستی با رژیم‌های عربی قابل توجه است. هر چند تمامی شواهد از همکاری چند دهه‌ای اطلاعات، امنیتی و جاسوسی میان رژیم‌های عربی با تل‌آویو حکایت دارند، اما بعد از آغاز روند عادی‌سازی مناسبات میان برخی رژیم‌های عربی با رژیم صهیونیستی این مساله برای کمک به حفظ قدرت حاکمان در کنترل تهدیدات خارجی و سرکوب شهروندان در داخل به شکلی قابل توجه افزایش پیدا کرده است.

پیشینه همکاری جاسوسی رژیم صهیونیستی با کشور‌های عربی

همکاری‌های جاسوسی کشور‌های عربی با رژیم صهیونیتی شاید طی دو دهه گذشته به شکلی نامحسوس در جریان بوده باشد، اما اکنون شاهد آن هستیم که این همکاری‌ها در چند سال اخیر به مرحله آشکار و علنی شدن رسیده است. در همنی زمینه روزنامه نیویورک تایمز طی یک گزارش تحقیقی، از همکاری ریاض و رژیم صهیونیستی و استفاده از یک برنامه برای جاسوسی از شهروندان سعودی در داخل و خارج پرده برداشت. در واقع، شواهد امر حاکی از آن است که رژیم صهیونیستی به طور مخفیانه به گروهی از شرکت‌های متخصص در زمینه نرم افزار‌های جاسوسی اجازه داده است که برای دولت عربستان سعودی کار کنند.

بنابر گزارش نیویورک تایمز، گروه سایبری اسرائیلی موسوم به «ان‌اس‌او» پس از قتل جمال خاشقجی، روزنامه نگار منتقد سعودی در سال ۲۰۱۸ قراردادهایش را با عربستان لغو کرد، اما دولت رژیم صهیونیستی این شرکت و دو شرکت دیگر را به ادامه همکاری با ریاض تشویق کرد. طبق گفته یک مقام صهیونیست و سه فرد مرتبط با این شرکت‌ها، رژیم صهیونیستی بی‌توجه به نگرانی‌ها نسبت به نقض حقوق بشر یک مجوز جدید برای همکاری یک شرکت چهارم به منظور انجام فعالیت‌های جاسوسی صادر کرد.

در حقیقت، شرکت NSO در سال ۲۰۰۸ و بوسیله کسانی که گفته می‌شود اعضای سابق یگان ۸۲۰۰ سازمان اطلاعاتی اسرائیل بودند بنیان گذاشته شد. گمان می‌رود نرم‌افزار جاسوسی پگاسوز (Pegasus)، محصول شرکت NSO، که به صورت انحصاری تنها به دستگاه‌های دولتی فروخته می‌شود نقشی مهم در هک تلفن‌های همراه فعالان و مخالفان سیاسی در کشور‌های حاشیه خلیج فارس داشته باشد. این نرم‌افزار می‌تواند محتویات گوشی را ضبط کند و همچنین کنترل میکروفن و دوربین آن را به دست بگیرد.

با این اوصاف علاوه بر عربستان، بنابر گزارش روزنامه هاآرتص چاپ تل‌آویو، طی چند سال اخیر، چهره‌های دولتی اسرائیل شخصا واسطه شده‌اند و شرکت اسرائیلی تولید ابزار‌های جاسوسی (NSO) را به دست‌کم دو کشور عربستان سعودی و امارات عربی متحده معرفی کرده‌اند. گفته می‌شود این شرکت قرارداد‌هایی را به ارزش سالانه صد‌ها میلیون دلار با کشور‌های حاشیه خلیج فارس از جمله بحرین، عمان، عربستان سعودی و دو امیرنشین راس‌الخیمه و ابوظبی در امارات عربی متحده به امضا رسانده است. تنها یک قرارداد از این مجموعه ارزشی بالغ بر ۲۵۰ میلیون دلار داشته است. حتی در سال ۲۰۱۶ آزمایشگاه تحقیقاتی «سیتیزن لب» در کانادا فاش کرد که ابزار جاسوسی موسوم به «پگاسوز» در ردیابی احمد منصور فعال حقوق بشر اماراتی به کار گرفته شده و مقدمات دستگیری او را با نفوذ به آیفون شخصی‌اش فراهم کرده است.

در سطحی دیگر، مقامات صهیونیستی و رسانه‌های این رژیم از همکاری جاسوسی و امنیتی میان تل‌آویو و مراکش به مدت شش دهه و اوج گرفتن آن بعد از ورود این کشور به جرگه عادی‌سازی مناسبات با رژیم صهیونیستی خبر داده‌اند. در همین زمینه، یوسی ملمن، گزارشگر کارکشته امور جاسوسی و اطلاعاتی اسرائیل و نویسنده چندین کتاب درباره موساد، در مقاله‌ای در روزنامه هاآرتص یادآور شده‌است که حضور موساد در مراکش، پایگاهی نیز برای فعالیت در سایر بخش‌های آفریقا بوده است.

عادی‌سازی مناسبات با رژیم صهیونیستی با دستاورد امنیتی و نه اقتصادی

گزارش‌های منتشر شده پیرامون همکاری جاسوسی میان رژیم‌های عربی با رژیم صهیونیستی در وضعیتی در چند سال گذشته، این مساله مهم را برای ناظران سیاسی طرح می‌کند که عادی‌سازی مناسبات میان رژیم صهیونیستی و کشور‌های عربی، بر خلاف ادعا‌های مطرح شده در مورد دستاورد‌های اقتصادی این توافق که بتواند بر وضعیت اقتصادی شهروندان و پیشرفت تکنولوژیکی کشور‌های عربی کمک کند، تنها در زمینه امنیتی برای تقویت قدرت سرکوبگرانه رژیم‌های مرتجع امارات و بحرین و عربستان علیه شهروندان خود یاری رسانده است. در واقع، رژیم‌های عربی و تل آویو بیش از ان‌که در مساله عادی‌سازی مناسبات در جستجوی یافتن و بهره‌گیری از فرصت‌های اقتصادی باشند، در پی استفاده از ابزار‌های جاسوسی این رژیم بوده تا از این طریق مخالفان خود را در داخل و خارج کنترل کنند.

همکاری امنیتی رژیم صهیونیستی در سرکوب دموکراسی‌خواهی در جهان عرب

طی دهه‌های گذشته همواره آمریکایی‌ها و کشور‌های عربی از رژیم صهیونیستی به عنوان نماد یک دولت دموکراتیک در منطقه غرب آسیا یاد کرده‌اند و همواره از هدف خود برای ترویج دموکراسی‌خواهی در سطح منطقه‌ای سخن به میان آورده‌اند. اما اکنون گزارش‌ها منتشر شده بار دیگر ثابت می‌کنند که رژیم صهیوینستی به حامی اصلی دیکتاتور‌های منطقه و رژیم‌های پاتریمونال عرب تبدیل شده است. همکاری این رژیم با حاکمان رژیم‌های عربی در مسیر کنترل و سرکوب مخالفان خود در صحنه داخلی و خارجی نمایان‌گر این موضوع است که چگونه تل‌آویو قصد دارد حاکمان مفسد عربی را در مسیر سرکوب و نابودی جریان دموکراسی خواهی، همراهی کند.

عدم خاستگاه مردمی داشتن عادی‌سازی روابط با رژیم صهیونیستی

همکاری جاسوسی رژیم صهیونیستی با حاکمان کشور‌های عربی در مسیر سرکوب شهروندان به وضوح نشان‌گر این مساله است که عادی‌سازی مناسبات میان طرفین که در سال ۲۰۲۰ بُعد رسمی به خود گرفت، فاقد هر گونه پشتوانه و حمایت مردمی است. در واقع، عادی‌سازی مناسبات تنها برآیند خیانت و تلاش حاکمان مفسد عربی برای حفظ قدرت خود است. در حقیقت کمک وحمایت تل آویو از اقدامات سرکوبگرانه در دیکتاتوری‌های عربی حامی سازش نشان می‌دهد که سران صهیونیستی نسبت به برجیده شدن روند عادی سازی در صورت شکلگیری نظام‌های مردم‌سالاری و حاکم شدن اراده ملت‌های مسلمان بر سرنوشت خود بسیار نگران هستند.